Michał Domaszewski – lekarz rodzinny, który na co dzień leczy dzieci i dorosłych od 6 lat. Ukończył Uniwersytet Medyczny w Łodzi, specjalizacje rozpoczął w Samodzielnym Publicznym Centralnym Szpitalu Klinicznym przy ul. Banacha 1a w Warszawie. Od tamtego czasu odbył wiele staży klinicznych oraz kursów medycznych. Na co dzień pracuje w poradniach medycyny rodzinnej oraz jako lekarz „investigator” w badaniach klinicznych nad lekami. Chętnie dzieli się wiedzą medyczną. Jego zdaniem współczesny lekarz powinien odważnie wychodzić zza biurka i starać się przekazywać swą wiedzę nie tylko w gabinecie, ale też poprzez wszystkie media. Posiada własny kanał na youtube oraz konto na instagramie.
Przewracasz się nocą z boku na bok, kolejne godziny spędzasz w towarzystwie bladego sufitu? Zaraz nadejdzie świt, a ty nadal nie możesz zasnąć? Być może cierpisz na bezsenność. Sen stanowi niemal 1/3 naszego życia. Jest bardzo ważny, by nasz organizm mógł normalnie funkcjonować. Niestety aż 35% ludzi na całym świecie skarży się na bezsenność. Wywiad z lekarzem rodzinnym Michałem Domaszewskim.
Czym jest bezsenność? Jak ją rozpoznać? Proszę o podanie klasyfikacji.
Jeśli chodzi o definicję to bezsenność uważa się najczęściej jako wydłużenie okresu zasypiania powyżej 45 minut. Jest to trudność z utrzymaniem snu, którą definiuje się jako łączny czas wszystkich wybudzeń ze snu w ciągu nocy, czyli czas czuwania wtrąconego, powyżej 30 minut. Jako zbyt krótki uznaje się całkowity czas snu poniżej 6–6,5 godziny. Upraszczając, jeśli łatwo zasypiamy, a potem budzimy się przykładowo 3 razy w ciągu nocy i nie śpimy powyżej 10 minut – to też jest bezsenność. Jeśli chodzi o klasyfikację to w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10) zaburzenia snu dzieli się na nieorganiczne i organiczne, czyli niezwiązane lub związane z chorobami układu nerwowego lub somatycznymi. Z kolei Amerykanie dzielą rodzaje bezsenności troszkę inaczej – klasyfikacja chorób i zaburzeń psychicznych (DSM-IV) dzieli zaburzenia snu na pierwotne i wtórne, czyli na występujące samoistnie lub towarzyszące innym chorobom.
Ile wynosi odpowiednia dawka snu?
Odpowiednia dawka snu wynosi 6-8h. Są też tacy ludzie, którzy potrzebują 6h maksymalnie.
Czy bezsenność jest czynnikiem prowadzącym do innych chorób? Jeśli tak, to jakich?
Temat rzeka. Bezsenność najprościej mówiąc prowadzi do zaburzenia rytmów okołodobowych. Naszym wewnętrznym zegarem biologicznym zarządza sen. W zależności od niego jądra nadskrzyżowaniowe ustalają „plan działania” poszczególnych narządów. Łatwo to skojarzyć ze zjawiskiem „jet-lag”. Jest to zespół objawów pojawiający się w trakcie podróży, związany ze zmianą strefy czasowej. Jeśli jesteśmy po kilkunastogodzinnym locie samolotem np. do USA, to zanim nasze rytmy okołodobowe się przestawią, musi minąć trochę czasu, a my powinniśmy regularnie spać i jeść o określonych godzinach. Pomyślmy teraz o ”jet lagu”, który odczuwamy non stop, bez lotu samolotem. Cierpimy na spadki energii spowodowane zaburzeniami wydzielania soków żołądkowych, wyrzutów insuliny, zaburzeń koncentracji, możemy również przybrać na masie ciała. Jeśli bezsenność trwa klika tygodni lub miesięcy to konsekwencje są dużo poważniejsze m.in.:
- zmniejszona aktywność fizyczna,
- wzrost ryzyka otyłości i nadciśnienia tętniczego,
- obniżenie odporności,
- spadek nastroju,
- pogorszenie pamięci oraz
- pogorszenie spełniania funkcji społecznych.
Czy nawyk picia alkoholu przed snem jest skuteczny? Jeśli nie, to dlaczego?
Alkohol ułatwia zasypianie, ale pogarsza jakość snu, bo powoduje tak zwany „sen przerywany”. Każdy kto zasypiał będąc pod wpływem alkoholu wie, że rano nie obudzi się wyspany i pełen energii, a przynajmniej na pewno nie tak, jakby się wyspał trzeźwy. Warto również wspomnieć, że alkoholu i niektórych leków nasennych nie można łączyć, ponieważ jedna substancja nasila działanie drugiej. Należy pamiętać, że po dużej dawce tabletek nasennych i napojów wyskokowych można się w ogóle nie obudzić.
Czym jest higiena snu? Czy krótkie drzemki ją zaburzają?
To zbiór kilku zasad, dzięki którym bez leków można wyleczyć się z bezsenności. Mówię o nich szczegółowo w moim filmiku na youtube.
Zasady higieny snu wg. Doktora Michała Domaszewskiego
1. Wstawaj regularnie o tej samej porze.
2. Ćwicz przez minimum 30 minut dziennie, przez 5 dni w tygodniu. Zmęczonym śpi się zdecydowanie lepiej.
3. Kiedy leżymy, to śpimy. Nie przyzwyczajaj organizmu do pozycji leżącej, w której wykonujesz różne czynności nie związane ze snem.
4. Zrezygnuj z oglądania telewizji, korzystania z telefonu, komputera, przynajmniej godzinę przed snem. Bodźce świetlne działające na ludzkie oko powodują zaburzenia hormonu snu.
5. Nie pij alkoholu, kawy ani herbaty. Owszem, alkohol powoduje, że stajemy się senni lecz jest to sen przerywany. A sen przerywany nie jest wydajny i nie sprzyja naszemu zdrowiu.
Krótkie drzemki w środku dnia niestety mogą zaburzyć leczenie bezsenności.
W którym momencie warto zgłosić się do specjalisty?
Zaburzenia snu są leczone w poradni zaburzeń snu, przeważnie przez lekarza psychiatrę. Ja jestem lekarzem rodzinnym. Jeśli po moim leczeniu stan pacjenta się nie poprawia, to właśnie do tej poradni piszę skierowanie. Dodam, że nie ma rejonizacji, więc pacjent może zgłosić się do wybranej przez siebie poradni.
Jak leczyć bezsenność?
To też ogromny temat. Jeśli zasady higieny zdrowego snu nie pomagają, trzeba zacząć leczyć się lekami nasennymi. Mogą to być leki ziołowe, typu kozłek lekarski, melisa, ale jeśli i one nie skutkują, to wtedy lekarz może przepisać na krótki okres beznodiazepinę albo trójpierścieniowe leki antydepresyjne w małych dawkach. Pamiętajmy, że bezsenność może być też objawem niektórych chorób psychiatrycznych np. choroby dwubiegunowej.
Czy leki ułatwiające zasypianie dostępne bez recepty są bezpieczne?
Żadne leki nie są w 100 % bezpieczne, dlatego zawsze trzeba czytać ulotki.
Social media doktora Michała Domaszewskiego:
Zainteresuje Cię również:
